Denizdeyken Bir Deprem Olduğunda Neler Yapmalıyız
Yeryüzünde olduğu gibi denizlerde de depremler olabilmektedir. Yeryüzü kaya parçalarının sıkıştırması ile basınca uğrayan kara parçalarının kırılması ile oluşan depremler karada olduğu gibi denizlerde de olmaktadır. Peki denizde seyahat ederken veya yüzerken deprem olursa neler yapmalıyız;
İlk önce sarsıntıyı hissettiğiniz veya gördüğünüz anda etrafınızı tam tur kontrol ederek güvenli bölgenin neresi olacağına hızlıca karar vermeliyiz. Açık denizde bir gemideysek oluşan dalgaları gözlemleyerek dalgaların gidişat yönünde gemimizi çevirerek dalgaları geminin arka kısmından almaya çalışmalıyız. Oluşan büyük dalgalar geminin yan tarafından alırsak devrilmeye neden olabilir. Deprem olduktan sonra ortaya çıkan küçük dalgaları hafife almamamız gerekmektedir. Küçük dalgalardan sonra büyük dalgaların oluştuğu çoğu deniz zemininde gerçekleşen depremde görüldüğü olmuştur.
Eğer derin bir bölgede değilseniz, tehlike oluşturan herhangi bir yapı, gemi veya platformdan uzaklaşmalıyız.
Sığ su alanlarında, deniz seviyesi hızla yükselebilir, böylece bir tsunami riski oluşabilir. Tsunami tehlikesi varsa, sığ su alanlarında olmamaya çalışın ve mümkünse yüksek rakımlı bir bölgeye veya yapıya ulaşarak kendimizi deniz seviyesinden olabildiğince yükseğe almalıyız.
Eğer denizde seyahat yapıyorsanız, acil durum çıkışlarına yakın durun ve can yelekleri dahil güvenlik ekipmanlarınızın hazır olduğundan emin olup mürettebatın yönergelerini takip etmeliyiz. Bizim kontrolümüzde olan bir deniz aracında ise kıyıdan uzaklara, derin sulara giderek dalganın kendilerine ve deniz taşıtına vereceği zararı azaltabilir hatta önleyebilir.
Eğer dalış anında depreme yakalanırsak mümkün olduğunca hızlı bir şekilde yüzeye çıkıp ki bu basınç değişimleri nedeniyle kulaklarınızda rahatsızlık hissedebileceğiniz anlamına gelir, ancak bu durumun yarattığı rahatsızlığa dikkat ederek vurgun yeme riskini dikkat edecek bir hızla yüzeye çıkmalıyız.
Deprem sırasında dalga hareketleri veya deniz altı kaymaları nedeniyle denizde türbülans yaşanabilir. Bu nedenle, güvenli bir bölgeye ulaşana kadar deniz trafiğine dikkat etmeniz gerekmektedir.
Deprem sonrası olası tsunami tehlikesine karşı uyarıları takip edip ve bölgeyi terk etmek gerekiyorsa bunu hemen yapmalıyız. Tsunami tehlikesi geçene kadar, yakın çevrenizdeki insanlara yardım edip gerektiğinde acil durum hizmetlerine başvurmalıyız. Tsunaminin deniz kıyısına ilk gelişi su düzeyinin anormal biçimde (depremin büyüklüğüne, oluş şekline ve türüne ve deniz durumuna göre yaklaşık 10-15 dakika içerisinde) yükselmesi ya da çökmesiyle kendini belli eder. Tsunaminin bu öncü zayıf ilk dalgası, arkasından gelecek olan iki ya da üçüncü kuvvetli dalganın habercisidir. Bu durumda yapılacak tek şey; kıyıdan uzaklaşmaktır. Deniz kıyısında olanların ise, denizden uzaklara ve yükseklere gitmeleri gerekmektedir.
Deprem ve tsunamiler gibi doğal afetler sırasında soğukkanlılığınızı korumanız önemlidir. Bu, kendinizi ve diğer insanları güvende tutmanız için en iyi yol olacaktır.