Çaka Bey
Alpaslan’ın Anadolu’yu fethetmesinin ardından çok sayıda Türkmen beyi iç Anadolu’ya doğru fetih hareketlerine devam etti. Dönemin Türkmen beylerinden olan Çaka Bey de İzmir ve çevresini ele geçirmeyi başardı. Ardından burada bir Türk beyliği kurdu. İzmir Çaka Beyliği’nin kurucusu olarak tarihe adını yazdırdı.
İzmir Çaka Beyliğini diğer beyliklerden ayıran bir unsur bulunuyordu. Bu unsur de Çaka Bey’in denizci olmasıydı. Denizcilik alanında iyi olan Çaka Bey ilk Türk kaptanıdır. Bu sayede bir donanma oluşturarak Ege denizinde hakimiyet kurmayı başarmıştır.
Oğuz’ların Çavuldur boyundan olan Çaka Bey, Anadolu’nun fethedildiği dönemde Danişment Gazi’nin komutanları arasında yer almıştır. Bu görevde iken özellikle Malatya çevresinde çeşitli başarılara imza atmıştır. Ancak katıldığı akınların biri ednasında Bizans kumandanlarından birisine esir düşmüştür. İstanbul’a götürülmüştür. Yeteneklerinin farkına varan imparator Çaka Beyi saraya aldırmıştır. Bu süreçte hem soyluluk unvanı elde etti hem de Yunan dilini öğrendi. Ayrıca Bizans devletinin zayıf yönlerini de öğrenme fırsatı oldu. Bizans’ta taht değişikliği olunca Çaka Bey saraydan uzaklaştırıldı.
Sene 1081’de elinde bulunan donanma ile İzmir’i kuşatan Çaka Bey Bizanslılara karşı başarılar gösterdi. Hedefinde Ege denizinde hakimiyet kurmak vardı. Bu amaçla da ilk Türk filosunu kurdu ve 1089’da Ege denizine açıldı. Bu donanma sene 1090 olduğunda Bizans donanmasını Koyun adaları civarında mağlup etti.
Çaka Bey denizcilik faaliyetlerine 1091 yılında denize açılarak Sisam ve Rodos adalarını ele geçirerek devam etti. Bu durum karşısında Bizans, Ege denizi üstünlüğünü yeniden kazanmak için çalışmalarına başladı. Bu donanma ise ünlü denizci Çaka Bey ile karşı karşıya gelmeye bir türlü cesaret edemedi. Sakız adasına sığınan bu donanma sayesinde Çaka Bey adayı kuşattı fakat alamadı.
İstanbul’un fethi için rivayet edilen hadisteki müjdeye nail olabilmek uzunca süre herkesin hayaliydi. Çaka Bey de bu amaçla 1095 yılında İstanbul’un fetih için yola çıktı. Donanma Çanakkale sınırlarına kadar ulaşmayı başardı. Burada Kılıç Aslan ile güçlerini birleştirdi. Boğaz’ın en kuvvetli kalesi olan Abidos kalesinin fethi için uğraştı. Kale alındı. Ancak bu sırada Çaka Bey de yaralandı. Tedavi edilemeden hayatını kaybetti.