Barbaros Hayrettin Paşa 2

Barbaros Hayrettin Paşa 2


Barbaros Hayrettin Paşa, (eski adıyla Hızır Reis) 1478 Midilli-Yunanistan doğumlu, Osmanlı Devleti tarihinin en ünlü denizcilerindendir. Korsanlıktan Kaptan-ı Derya’lığa uzanan hayatı 1748 yılında başlamış babası Gelibolulu sipahi zade Yakup Bey'dir. Asıl adı Hızır'dır. Fakat sakallarının renginin kızıla çalması nedeniyle "Barbarossa" olarak anılır. Batılılar havuç rengine çalan kırmızı sakalından dolayı, ağabeyi Oruç'a verdikleri "Barbarossa" adını daha sonra Hızır içinde kullandıklarından Barbaros diye tanınmış, Hayreddin lakabını ise kendisine Yavuz Sultan Selim vermiştir.

Barbaros, yaptığı bir gemi ile Midilli, Selanik ve Eğriboz arasında ticaret yapmaya başlamıştı. Rodos şövalyelerinin tutsak ettiği ağabeyi Oruç’un kurtulmasından sonra iki kardeş Şehzade Korkut’un koruması altına girdiler. 

Osmanlı donanmasında görev alan Barbaros kardeşler Yavuz Sultan Selim korumasında İspanyol işgalinden kurtulmak isteyen Cezayir kenti halkının yardımında görev almışlardır. Cezayir ve batısındaki Şerşel ele geçirildikten sonra Oruç Reis Şerşel ve Cezayir’e sultan ilan edilmiştir. Bu seferleri 1517’de Tenes ve Tlemsen kentleri alınması izledi. Yerlilerle anlaşan İspanyolların 1518 yılında Tlemsen kenti geri aldığı savaşta Oruç Reis ve İshak Reis şehit oldu. Yalnız başına kalan Barbaros Hayrettin Paşa Yavuz Sultan Selim’e haber göndererek Afrika’da olanları ileterek sultanın yardım etmesini sağlar. Askeri yardım gelmesi ile Cezayir’i Osmanlı topraklarına katar. Bu başarısı ile Hızır Reis, sultan tarafından Hayrettin unvanı verilir.

Sicilya kralı Naibi Hugo Del Moncada komutasında Harras bölgesine 1519 yılında yaptığı çıkartmayı püskürtüldü Avrupalılar bu savaş sırasında Hızır Reis’e ağabeyi gibi “Barbarossa” lakabı verdiler. Bu sırada Kanuni Sultan Süleyman donanma komutanlığına getirmek için Barbaros’u İstanbul’a çağırdı. Barbaros Kaptan paşalığa getirildikten sonra İspanyolların öncülük ettiği Avrupa Birlik Kuvvetlerini yenerek Akdeniz’de Türk üstünlüğünü sağladı.

1537’de Korfu kuşatmasına katılan Barbaros, kuşatmanın başarılı olamaması yüzünden Venedik’e ait adaları fethi etmişlerdir. Preveze zaferiyle Doğu Akdeniz ve Orta Akdeniz Türk hakimiyetine girmiş oldu. Cenova seferinde Turgut Reis’i kurtararak Nice seferine çıkan Barbaros son seferini de başarılı olarak yaptı. Bundan sonra daha çok tersane işleri ile meşgul olan Barbaros, 5 Temmuz 1546’da hastalık nedeni ile vefat etti. Naaş’ı Beşiktaş’ta yaptırdığı medresenin yanında toprağa verildi.

Osmanlı denizciliği Barbaros Hayrettin Paşa zamanında zirveye çıkmış, onun okulundan yetişmiş denizciler bu güç varlığını bir süre daha devam ettirmişlerdir. Denizciliğe verdiği önemden dolayı anılarını Kanuni Sultan Süleyman’ın emriyle yazdırıp, Muradi Sinan Reis de kaleme dökmüştür. Bu değerli anıların sadece 5 tanesi Türkiye’de bulunmaktadır.

İstanbul’un Beşiktaş semtine dikilen Barbaros Anıtı, ünlü heykeltıraş Ali Haydar Bara ve Zühtü Müridoğlu tarafından inşa edilmiştir. Beşiktaş’taki Kadıköy iskelesinin adına Beşiktaş Hayrettin Paşa adı verilmiştir.